Yıllar önce Kosova Savaşı sırasında Tiran’a gittiğimde, helikopterle kentin üzerinde uçarken dikkatimi, hemen her evin bahçesinde bir tane bulunan “koruganlar” çekmişti.
Enver Hoca’nın paranoyak dış politikasının sonucuydu bunlar..
Amerika, Almanya, Yunanistan, Yugoslavya, Rusya… Herkesin gözü Arnavutluk’taydı ve bir işgale karşı bu küçük ülkeyi korumak ülkenin her ferdinin ilk göreviydi..
Bu paranoya o hale geldi ki, sonunda Arnavutluk gibi 3 milyondan biraz fazla insanın yaşadığı bir ülkede tam 700 bin korugan yapıldı.
Bunun nasıl bir deli saçmalığı olduğunu görmek için şu hesaba bakmak yeterli: İki korugan yapmak için gerekli olan beton ve çelikle orta büyüklükte bir apartman inşa edebilmek mümkündü.
O gün helikopterle Tiran üzerinde uçarken bazıları yakın arkadaşım olan “Enver Hocacıları” anmıştım. “Onun böyle bir deli olduğunu bilselerdi, acaba yine de onun yazdıklarının peşine takılıp giderler miydi?” diye..
Çoğu korugan yıkılmıştı..
Aradan yıllar geçtikten sonra Tiran’a gidince, gözlerim yine o koruganları aradı..
Birçoğunun yıkıldığını fark ettim. Yol kenarlarında, havaalanı civarında hâlâ dev boyutta olanları duruyordu ama evlerin bahçelerine dağılmış olanların birçoğunun yerinde yeller esiyordu.
Gazetelerin yazdığına göre bu koruganların hâlâ ayakta olması, halkın psikolojisini olumsuz yönde etkilemeye devam ediyormuş.
Dış dünyaya karşı güvensizliği besleyen ve ülkenin yeniden başladığı kalkınma hamlesine ayak bağı olan bir psikolojik ortam yaratıyormuş.
Birçoğu bu nedenle yıkılmış. Hâlâ yıkılmayanların ise “bar”, “lokanta”, “sanat galerisi” gibi kullanılması ve dışlarının güzel renklerle boyanması planlanıyormuş.
Oyum Marquez güzeline!
Tiran’daki son gecemde “komünist” dönemin bir başka eserinin içindeydim.
“Halk Kongreleri”nin toplanması için yapılan ve benzerlerine sadece eski komünist ülkelerde rastlayabileceğiniz büyüklükteki bir kongre sarayında Arnavutluk Güzeli seçiliyordu.
Ve yarışmayı düzenleyen televizyon kanalının sahibi olan arkadaşımın ricasıyla jüride ben de vardım.
Oyumu “Marquez hayranı” olduğunu söyleyen kıza verdim, neden bilmiyorum..
Bush’u seven kazanıyor!
Yollarda yürürken iki hafta önce seçimden çıkmış bir ülkede görebileceğiniz her şey mevcuttu.. Parti bayrakları, posterler, propaganda afişleri…
Nedense hem solcu partinin, hem de sağcı partinin bayraklarının yanında bir tane de Amerikan bayrağı vardı..
Gazeteci arkadaşım, politikacıların, Amerika’ya yakın olmanın oy getirdiğini düşündüklerini anlattı.. Seçimden önce liderlerin Bush ile çekilmiş fotoğraflarının gazetelerde yayımlanması için çaba gösterdiklerinden söz etti.
Bütün dünya Bush’tan nefret ederken, Bush ile yakınlığın oy getirmesi! Bu Arnavutlar gerçekten ilginç adamlar diye düşündüm!
Ömer Tarkan’ın ardından…
Ömer Tarkan’ı, Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne girdiği gün tanımıştım. Sınıf arkadaşlarım Faik ve Mete’nin liseden arkadaşıydı. Sarışın, benim gibi dev gözlükler takan, güler yüzlü ve çok kibar bir çocuktu. Kısa sürede kırk yıllık arkadaşlar gibi olmuştuk.
Dün Karacaahmet Camii’inde yeşil bir örtüye sarılı tabutuna bakarken, onu artık sadece o ilk günkü haliyle hatırlayacağımı fark ettim.
O sessiz kibarlığının ardında hep “huzursuz” bir insan olduğunu düşünürdüm. Huzursuzluğu kendisiyle ilgili değildi. Ya da arkadaşları ve çevresiyle..
Huzursuzluğunun bir tek nedeni vardı; mümkün olan en kısa sürede mümkün olamayacak her şeyi yapabilmeyi düşlemek gibi bir neden.. O yaşlarda hepimiz politikacılara kızardık, o üç kere kızardı, hepimiz insanların boşvermişliğinden şikâyet ederdik, o belki bin kere ederdi..
Dünyayı ve insanları değiştirebileceğine inanırdı, değişmemekte direnenleri görmek, içinde görünmeyen volkanların patlamasına yol açardı.
Bunun sonucunda da sırtını dönüp yürüyüp gitmeyi tercih ederdi. Çünkü kalıp kavga etmeye uygun bir tabiatı da yoktu..
Çok değerli bir aydındı. Kendisinden çok ülkesinin meselelerini düşündü ve kendisiyle hiç ilgilenmemenin bedelini de aramızdan çok erken ayrılarak hem kendi ödedi, hem de bizlere ödetti..
Allah rahmet eylesin, yakınlarının ve biricik kızının başı sağ olsun..