Saddam'dan sonra ne olacak?
“Doğmamış çocuğa don biçilmez” diyen bir atasözümüz var. Irak’ta yaklaşan savaşla ilgili olarak ortaya atılan haberlere ve yapılan yorumlara bakarken genellikle bu söz aklıma geliyor.
Amerika’nın üstün askeri gücünün Irak’taki olası savaşı kısa sürede sonuçlandırabileceği birçok çevrede yaygın olarak paylaşılan bir görüş. Kimileri de Saddam’ın ve Irak Ordusu’nun hafife alınmaması gerektiğini ve savaşın çok uzayabileceğini düşünüyor.
Bütün bunların önceden kestirilebilmesinin mümkün olamayacağını düşünüyorum. Her savaşın kendine özgü koşulları vardır.
Amerika’nın, Irak’ta, Vietnam benzeri bir yenilgiyle karşılaşma olasılığını da dikkate almak elbette gerekiyor ama unutmamak lazım ki o tarihte Amerika ile savaşan Vietnam’ın arkasında bir başka süper güç vardı.
Savaşta ‘tek başına’
Bugünün Irak’ı ise dünyadan tecrit edilmiş, dünya tarihinde görülmemiş ağırlıktaki bir ambargonun yol açtığı bin bir türlü sorunla boğuşmak durumunda olan bir ülke..
Irak kuruluşundan beri sürekli siyasi çalkantılar içinde yaşadı. Bir yandan ayrılıkçı Kürt milliyetçileri, diğer yandan Şii muhalefet, Baas Partisi’nin kendi içindeki anlaşmazlıkları, ardı ardına gelen askeri darbeler, İran’la yıllarca süren acımasız bir savaş ve Kuveyt’in işgalinin ardından gelen büyük felaket!
Sahip olduğu doğal kaynaklarla bir refah ülkesi olabilecekken maceracı Saddam rejiminin devlet terörü altında yokluklar ve sıkıntılar içinde çalkalanan bir ülke..
Ama bütün bunlara rağmen yıllardır Irak’ta iş başında bulunan Baas Partisi’nin ve bunun şekillendirdiği Arap milliyetçiliğinin de hafife alınmaması gerekiyor.
Masumları kim koruyacak?
Ve bence özellikle Irak ile dünya durduğu sürece yan yana yaşayacak olan bizler için öncelikle düşünülmesi gereken konulardan biri de budur: Amerika, Vietnam’daki gibi bir yenilgiye uğrar ve çekip giderse ne olacak? Ve bundan daha da önemlisi Saddam bir askeri harekât sonucunda devrilirse Irak’ı kim, nasıl yönetecek? Irak’ın toprak bütünlüğü nasıl korunacak?
Herhalde en yanlış şey Irak’ı, bir zamanların Filipinler’i gibi bir Amerikan “askeri vali”sinin yönetmesi olmalı..
Ve harekâttan önce düşünülmesi gereken bir başka konu daha var: Saddam’ın harekâtın başlaması ile birlikte Irak’ta kendisine muhalefet olarak gördüğü kişi ve gruplara karşı büyük bir kıyıma girişmesi bir sürpriz olmayacak.. Bu masum insanların Saddam’ın teröründen korunmaları için ne gibi önlemler alınacak? Dünya böyle bir kıyımı seyretmek ve daha sonra bunun için Saddam’ı cezalandırmakla mı yetinecek?
Savaş, bölgemizdeki Saddam sorununu çözse bile yeni sorunların da anası olacak..