Depremle sarsılan Bingöl’deki 22 bin 458 konuttan sadece 388’i için deprem afet sigortası yapılmış.
Serhat Oğuz’un dünkü Milliyet’te yayımlanan haberinde Deprem Afet Sigorta Kurumu (DASK) Genel Koordinatörü Hüseyin Yunak, Bingöl’de sigortasız bina sahipleri için de devletin konut yaptıracağının açıklanmasının bu sistemin sonunu getireceğini söylüyor.
Hatırlayacaksınız, depremin hemen ardından Bingöl’e giden Başbakan, ihtiyaç sahipleri için yeni konutlar yapılacağını duyurmuştu. Adalet Bakanı ve hükümet sözcüsü Cemil Çiçek de 2 bin 566 konutun yıl sonuna kadar tamamlanıp, depremzedelere dağıtılabilmesi için gerekli tedbirlerin alınacağını, mevzuatın buna göre değiştirileceğini açıkladı.
10’da 1’i bile değil!
Durum ülke geneline bakınca da aynen Bingöl’deki gibi.. 588 sayılı Kanun Hükmündeki Kararname, ülkedeki her bina için DASK’ın yapılmasını zorunlu kılmasına rağmen ancak çok küçük bir kısım sigortalanabilmiş.
Toplam 12 milyon 985 bin 665 konuttan sadece bir milyon 847 bin 184 adedi sigortalanabilmiş. Konutların sadece yüzde 14.25’i sigortalı. Yaklaşık her otuz yılda bir depremle sarsılan Bingöl’de oran sadece yüzde 1.75 !
DASK, durduk yerde ortaya çıkmadı. Bir bürokratın ya da bir siyasetçinin fantezisi değil.. Körfez Depremi’nin ardından ortaya çıkan çok sayıdaki konut ihtiyacının karşılanmasındaki zorluklar, bu sistemi doğurdu. Üstelik bunu biz keşfetmiş de değiliz. Dünyanın deprem tehlikesi altında yaşayan neredeyse tüm medeni ülkelerinde uygulanan bir sistemi alıp, kendimize uydurduk, hepsi bu kadar..
Mantık iyi de..
Mantık şuydu: Depremlerin yıktığı binaların yeniden yapılması bütçeye yük olmasın. Depreme dayanıklı binalar yapmak için özen göstermeyenlerin, bununla ilgili mevzuata uymamakta sakınca görmeyenlerin bu hataları, yasalara saygılı öteki vatandaşların vergilerini alıp götürmesin.. Kısıtlı bütçe imkânları nedeniyle yıllar süren afet konutlarının inşaatları, zorunlu sigorta ile yaratılacak fonla süratle tamamlanabilsin ve Türkiye depremzedelerin uzun süre çadırlarda, prefabrik deprem konutlarında yaşamak zorunda kaldıkları bir ülke olmasın..
Yasaya uyana ceza!
Nitekim söz konusu kanun hükmündeki kararnamenin çıkarılmasının ardından ülkenin değişik yerlerinde meydana gelen depremlerin yol açtığı zararı karşılamak için sigorta toplam 2.5 trilyon liraya yakın ödeme yapmış.
Eğer, Türkiye’de herkes yasalara saygılı olarak davransa ve binalarını sigorta ettirmiş olsaydı, Bingöl’de de devletin ya da herhangi bir hayırsever kişi ya da kuruluşun herhangi bir bina yapmasına da gerek kalmayacaktı. DASK, poliçe sahiplerine zararlarını hemen ödeyebilecek ve isteyen istediği yere, istediği şekilde evini yeniden yaptırabilecekti.
Bingöl’de Başbakan’ın ricasıyla TOBB’nin ve hükümetin yaptıracağı konutlar, ihtiyaç sahiplerine dağıtıldığı gün DASK da doğal ömrünü doldurmuş olacak.
Türkiye böylece yasalara saygı gösterip, zorunlu sigorta yaptıran ve primlerini ödeyen vatandaşlarını cezalandırmış, yasaların emirlerini dinlemeyen vatandaşlarını da ödüllendirmiş olacak.
Diyeceksiniz ki “Burası Türkiye, burada yasalara uyan enayidir”..
Haklısınız.