Eroin Güncesi romanının yazarı Kanat Güner, Radikal’de Güldal Kızıldemir’in Pazar Sohbeti’nde eroin bağımlılarının tedavisinde kullanılan Metadon’un ithaline izin verilmemesini eleştiriyordu. Ben de hafta başındaki yazımda Güner’in bu eleştirilerine yer vermiş ve eroinle mücadelede Metadon’un kullanılmamasının nedenlerini sormuştum.
Ankara Tabip Odası Sağlık Hizmetlerinin Denetimi Komisyonu Başkanı Dr. Ali Rıza Üçer konuyla ilgili bir açıklama yaptı.
Önce bu açıklamadan parçalar sunuyorum:
– Metadon 2. Dünya Savaşı sırasında ağrı dindirici olarak Alman kimyacılar tarafından bulunmuş ve 196O’lı yıllarda eroin bağımlılığının tedavisinde kullanılabileceği anlaşılmış.
– Metadon da ağrı dindirici olmanın yanı sıra bağımlılık yapan bir madde. Morfinin bağımlılık yapma gücü 1 birim olarak alınırsa eroin morfinin 2.5 katı, Metadon ise dört katı bağımlılık yapma özelliğine sahip.
– Eroin bağımlılığında maddenin temin edilememesi veya kullanılamaması halinde birkaç saat içinde gelişen ve çekilme -kesilme diye bilinen durum son derece rahatsız edici olmasına rağmen nadiren hayat riski taşıyor.
– Metadonun eroin bağımlılığında kullanımı ise farklı klinik tercihlere ve koşullara bağlı olarak değişiyor. Bu konuda biri diğerinin devamı iki aşamalı bir müdahale söz konusu: Kesilme döneminde acil olarak yüksek dozlarda kullanmak, daha sonra da uzun dönemde az dozlarda kullanarak belli bir program döneminde ilacı kesmek. Metadonun kendisi de bağımlılık yaptığından tedavinin kesilmesi de ayrı bir süreç.
– Gelişmiş sağlık politikaları olan ülkelerde Metadon, yasal sınırları çok belli olmak ve denetlenmek üzere rehabilitasyon programları çerçevesinde kullanılıyor.
– Türk Sağlık Bakanlığı Yüksek Sağlık Şûrası 1995’in son aylarında aldığı bir kararla Metadon uygulanmasını kabul etti. Söz konusu karar iki muhalefet şerhiyle çıkmış. Bu itirazın nedeni, Metadon reçetesi yazma hakkının tüm hekimlere verilmemiş olması.
Dr. Ali Rıza Üçer’in açıklaması Metadon tedavisinin daha kapsamlı bir plan hazırlanana kadar ertelenmesi yolundaki bir yargıyla sona eriyor.
Ben elbette konunun uzmanı değilim. Bu konudaki bilgim tamamen kulaktan dolma ve gazete – dergi haberleriyle sınırlı.
Ama yine de her gün kolunda bir eroin şırıngasıyla ölen gençlerin fotoğraflarını görmek istemiyorum.
Sağlık Bakanlığı ve Türk hekimleri kaybedilen her dakikanın bir gencin hayatına mal olabileceğini hiç unutmamalı ve elini çabuk tutmalı.
“Geniş kapsamlı tedbirler alacağız” derken hemen yapılabilecek şeyler ihmal edilmemeli.